Với sân khấu, sự kiện ngoài trời có sự tham gia của hàng nghìn người, thì việc cần loa công suất lớn và đủ sức đáp ứng âm thanh là điều cần thiết nhưng lại khá khó khăn trong nhiều năm trước đây, cho đến khi loa line array ra đời, mọi khó khăn đó dần được khắc phục một cách hiệu quả.
Ý tưởng về cách sắp xếp loa theo chiều dọc, thu hẹp góc phủ và tăng khả năng phóng xa cho loa như các dạng loa line array hiện nay đã có từ những năm 1970 để phục vụ cho các sự kiện âm thanh sân khấu lớn, với quy mô lên đến vài chục ngàn người.
Và chỉ đến những năm 1990, người ta mới bắt đầu ứng dụng những thùng loa được treo ngang để đáp ứng tốt nhất cho quy mô sự kiện cũng như dễ dàng treo cao hơn so với cách đặt thùng loa thẳng đứng trước đây. Và đó cũng là lúc các dòng sản phẩm loa line array ra đời.
Mục lục
Đặc điểm cấu tạo và nguyên lý hoạt động của loa line array
Đặc điểm cấu tạo
Cấu tạo của 1 dàn array bao gồm giá treo của các loại loa đặt xếp gần nhau với cùng kích thước nhỏ gọn. Bên trong là hệ thống trung tâm công suất lớn và được sử dụng công nghệ nén. Vì vậy, loa luôn phải có độ nhạy cao đem đến âm thanh tốt. Hoặc một số loại có sử dụng chất liệu nam châm tiên tiến nhỏ nhưng có lực từ rất mạnh, và được thiết kế để dễ dàng gắn kết và sử dụng.
Thùng loa thiết kế nằm ngang thay vì thẳng đứng như các loại loa thùng khác, cho phép người dùng set up một cột lên đến 16 loa con với chiều cao chỉ tầm 8 mét ( thấp hơn so với 18-20 mét của các loại loa thùng trước đây). Các loa được ghép lại với nhau đều có độ nghiêng rất dễ dàng và tùy chỉnh hướng, góc để giúp một line array có được độ phủ rộng âm thanh và cho toàn sân khấu.
Nguyên lý hoạt động
Các họng loa treble với góc phóng ngang lớn (100-120 độ), góc dọc rất hẹp (0-12 độ) tùy mỗi kiểu loa cụ thể, giúp loa line array có thể phóng xa hơn rất nhiều mà các tần số không bị lẫn lộn với nhau như các loại loa thường. Không tuân theo quy tắc nghịch đảo bình phương, khoảng cách tăng gấp đôi mất 6 dB độ lớn, còn với line array chỉ mất khoảng 2~3dB.
Theo nguyên lý hoạt động thì chiếc loa khi được ghép lại với thành hàng, cột thông thường sẽ tạo ra những âm thanh hỗn độn, đấu phá lẫn nhau nhưng đối với loại loa array thì hoàn toàn khác biệt. Được thiết kế sản xuất đồng đều, sắp xếp và phân bổ cá dải tần cao, trung, trầm hợp lý nên âm thanh từ line array rất chuẩn xác như phát ra từ một chiếc loa như vậy.
Ở mỗi vách ngăn của loa phải được thiết kế để gắn chặt với nhau để tạo thành các cột gồm các trình điều khiển loa tần số cao, trung bình và thấp. Tăng số lượng trình điều khiển trong một vách ngăn để tăng dải tần số và mức áp suất âm thanh tối đa, trong khi thêm các hộp số bổ sung mảng cung và làm giảm tần suất mảng dạt được một số mô hình phân tán hướng. Âm thanh phát ra chắc khỏe đặc biệt dù ở khoảng cách xa nhưng không bị vỡ tiếng.
Ưu và nhược điểm của loa array
Ưu điểm khi sử dụng loa line array
- Gọn nhẹ, dễ di chuyển, có thể định hướng góc phóng nhờ vào hệ thống móc treo đi kèm trong các bộ loa.
- Đỡ tốn công suất vì loa có hiệu quả cao, độ phóng lớn, tổng trở là 16 Ohm.
- Khả năng phóng xa tốt hơn, đáp ứng được không gian trình diễn rộng, khán giả đông.
Nhược điểm khi sử dụng loa line array
- Là loại loa chủ yếu đánh khoảng cách xa, nếu vị trí đặt loa quá gần người nghe (<10 mét), hiệu quả âm thanh sẽ không tốt bằng các loại loa thùng bình thường.
- Phải sử dụng ít nhất 4 loa cho 1 cột loa để đạt hiệu quả như mong muốn (cụ thể là 3 loa full và 1 loa sub).
Một số lưu ý khi sử dụng loa array
Có rất nhiều trường hợp mua loa line array về một bộ 4 loa, nhưng lại đem đặt mỗi nơi 1 chiếc như các loại loa thùng thông thường. Ứng dụng này hoàn toàn sai lầm vì loa line array được sản xuất nhằm mục đích kết hợp nhiều loa treo tăng hiệu quả âm thanh chứ không dùng như các loa thùng thông thường.
Các thương hiệu sản xuất loa line array
Vì dòng loa này thường được sử dụng trong các sự kiện lớn, không gian rộng, chính vì thế số lượng loa cần sử dụng sẽ nhiều và đồng nghĩ với giá thành cao. Vậy nên cần chọn được dòng loa chính hãng , chất lượng nhất. Một số hãng sản xuất dòng loa array chất lượng như: Soundking, Electro Voice, JBL,…Tại Việt Nam, Trung Chính Audio là đại lý chính thức của những hãng âm thanh trên. Để sở hữu được dàn loa line array chính hãng với giá ưu đãi thì đây là đơn vị không thể bỏ qua.
